Laat ChatGPT het rommelig zijn niet van ons afpakken

“Leerlingen moeten leren omgaan met AI.” Die oproep klinkt steeds vaker – van beleidsmakers, schoolleiders en ouders. Maar volgens Felienne Hermans, hoogleraar aan de VU en lerares op een middelbare school, is het niet vanzelfsprekend dat scholen die verantwoordelijkheid zomaar moeten overnemen. AI-modellen zoals ChatGPT zijn immers niet door het onderwijs besteld, maar opgelegd door de markt.

In haar opiniestuk in NRC pleit Hermans voor een kritische benadering. Omgaan met AI begint bij het begrijpen van de beperkingen van zulke modellen, zoals ‘hallucinaties’ – onjuiste feiten die klinken als waarheid. Maar kritische vaardigheden aanleren, waarschuwt ze, is lastig in een tijd waarin het internet steeds voller raakt met onbetrouwbare informatie. Volgens Hermans is er maar één echt wapen tegen AI-fouten: diepgewortelde feitenkennis. Die bouw je niet op met prompts, maar door jaren van onderwijs en herhaling.

Daarnaast waarschuwt Hermans voor de verleiding van gemak. Leerlingen gebruiken AI vaak bij creatieve opdrachten – juist het type taak waarbij het eigen denkproces centraal zou moeten staan. Het echte doel van een essay of profielwerkstuk is niet een perfect product, maar leren omgaan met twijfel, frustratie en onzekerheid. “Zitten met je ongemak”, noemt ze dat. Dat leer je niet door een AI-tool om hulp te vragen, maar door zelf te blijven oefenen.

Volgens Hermans vraagt goed onderwijs daarom ook in een AI-tijdperk om betrokken docenten die kennis gestructureerd overbrengen en leerlingen stap voor stap laten oefenen. Niet omdat het zo hoort, maar omdat het werkt.

Lees het volledige artikel op de website van NRC.